Στον μαραθώνιο έργων, επεκτάσεων και αναβαθμίσεων που επιδιώκει τα τελευταία χρόνια ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), η βελτίωση των συνθηκών στα δημόσια νοσηλευτήρια αποτελεί προτεραιότητα. Ανάμεσα στις πολλές πρωτοβουλίες, μία από τις πιο ουσιαστικές και καθημερινά αισθητές αφορά τη σίτιση των ασθενών. Με στόχο τη δημιουργία ενός κοινού μενού για όλα τα νοσοκομεία, ο ΟΚΥπΥ επιχειρεί να προσφέρει περισσότερες επιλογές, βελτιωμένη ποιότητα αλλά και αισθητική αναβάθμιση των γευμάτων που φτάνουν στα πιάτα των ασθενών. Η βελτίωση της σίτισης αποτελεί αναγκαία προσπάθεια, καθώς το φαγητό είναι βασικό κομμάτι της εμπειρίας του ασθενούς, και η διαδικασία δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Ο Οργανισμός επιδιώκει να δημιουργήσει συνθήκες που κάνουν την παραμονή στα νοσοκομεία πιο ανθρώπινη και φιλική, χωρίς να παραβλέπει ότι υπάρχει περιθώριο εξέλιξης.
Κάθε ασθενής που επισκέπτεται δημόσιο νοσοκομείο λαμβάνει, επτά ημέρες μετά την αναχώρησή του, μήνυμα στο κινητό, μέσα από το οποίο μπορεί να αξιολογήσει τις υπηρεσίες που έλαβε. Η αξιολόγηση αφορά είτε τους εσωτερικούς ασθενείς είτε όσους επισκέφθηκαν τα εξωτερικά ιατρεία είτε όσους παρακολούθησαν ημερήσια φροντίδα ή επισκέφθηκαν το Τμήμα Πρώτων Βοηθειών. Οι ασθενείς θα κληθούν να αξιολογήσουν την καθαριότητα των χώρων, τη συμπεριφορά του προσωπικού αλλά και την ποιότητα του φαγητού σε περίπτωση νοσηλείας σε θάλαμο, προσφέροντας σημαντικά στοιχεία για την αναβάθμιση της εμπειρίας τους.
Η σίτιση στο μικροσκόπιο
Η σίτιση αποτελεί έναν από τους τομείς που ο ΟΚΥπΥ αναγνωρίζει ότι χρειάζονται βελτίωση. Στόχος είναι, σε πρώτη φάση, να αυξηθούν οι επιλογές των ασθενών και να βελτιωθεί η εμφάνιση των δίσκων. Τις προσπάθειες αυτές είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά, επισκεπτόμενοι την κουζίνα του μεγαλύτερου δημόσιου νοσοκομείου, του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, ενός χώρου που λειτουργεί με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση, προσπαθώντας να ανταποκριθεί στις καθημερινές ανάγκες των ασθενών. Από εκεί βγαίνουν καθημερινά περισσότερες από 1.800 μερίδες φαγητού –περίπου 600 μερίδες σε κάθε γεύμα– αριθμός που αποτυπώνει την κλίμακα της προσπάθειας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κουζίνα.
Προτού φτάσουμε στην κουζίνα, περιηγηθήκαμε σε διάφορους χώρους του νοσοκομείου. Στο Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών (ΤΑΕΠ), το σημείο πρώτης υποδοχής, όπου καθημερινά καταφθάνουν εκατοντάδες περιστατικά που χρειάζονται άμεση αντιμετώπιση, ενημερωθήκαμε για τα έργα ανακαινίσεων και αναβαθμίσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη, τα οποία στοχεύουν στη βελτίωση των χώρων, των υποδομών και της ασφάλειας των ασθενών, κάνοντας το ΤΑΕΠ πιο λειτουργικό και φιλικό. Στη συνέχεια, περάσαμε από κλινικές όπως η καρδιολογική και η επεμβατική καρδιολογία, όπου η καθημερινότητα είναι έντονη, με νοσηλευτές και γιατρούς να κινούνται αδιάκοπα, εξασφαλίζοντας την έγκαιρη φροντίδα των ασθενών. Μετά την περιήγηση στους χώρους νοσηλείας, ήρθε η ώρα να δούμε πώς η κουζίνα υποστηρίζει όλη αυτή τη λειτουργία.
Ύστερα κατεβήκαμε στην κουζίνα, έναν χώρο λιγότερο ορατό στους περισσότερους αλλά καθοριστικό για την εμπειρία του ασθενούς. Εκεί μας υποδέχτηκε ο εκτελών χρέη αρχιμάγειρα, Αλέκος Επισκόπου, ο οποίος, προτού μας δώσει να δοκιμάσουμε από το φαγητό που θα σέρβιραν εκείνη την ημέρα στους ασθενείς, μας εξήγησε πώς λειτουργεί μια νοσοκομειακή κουζίνα ώστε να σερβίρει 1.800 γεύματα την ημέρα, καλύπτοντας διαφορετικές ανάγκες και διατροφικές απαιτήσεις, μια διαδικασία που, αν και οργανωμένη, δεν είναι χωρίς προκλήσεις.
19 διαφορετικές διατροφές
Το ζητούμενο δεν είναι μόνο ο αριθμός των γευμάτων αλλά και οι διαφορετικές κατηγορίες ασθενών που εξυπηρετούνται. «Έχουμε συνολικά 19 διαφορετικές διατροφές. Υπάρχουν ασθενείς που ετοιμάζονται ή έχουν ολοκληρώσει χειρουργείο ή εξειδικευμένη εξέταση, διαβητικοί, άτομα με χαμηλές ή υψηλές θερμίδες, υψηλή ή χαμηλή πρωτεΐνη, ψιλοκομμένα ή αλεσμένα γεύματα, χωρίς γλουτένη, χαμηλά σε κάλιο, νηστίσιμα ή χορτοφαγικά. Ανάλογα με τον θάλαμο διαφοροποιούνται επίσης τα γεύματα. Για παράδειγμα, σε ασθενείς αιμοκάθαρσης δεν δίνουμε όσπρια ή ψάρι, λόγω υψηλού φωσφόρου», εξήγησε ο κ. Επισκόπου.
Για καλύτερη οργάνωση, σε όλους τους θαλάμους δίνονται δελτία διατροφής, τα οποία συμπληρώνονται κάθε βράδυ από το προσωπικό και αποστέλλονται στην κουζίνα, έτσι ώστε οι υπεύθυνοι να γνωρίζουν με ακρίβεια τις ανάγκες κάθε θαλάμου και να προγραμματίζουν την προετοιμασία των αντίστοιχων γευμάτων από το πρωί, μειώνοντας τα περιθώρια σφαλμάτων αλλά αναγνωρίζοντας ότι οι προκλήσεις παραμένουν καθημερινά.
Δυνατότητα επιλογής μενού
Σε ορισμένα νοσηλευτήρια, όπως το Μακάρειο, όπου νοσηλεύονται παιδιά και έγκυες για μεγάλα χρονικά διαστήματα, δίνεται η δυνατότητα επιλογής μενού. Με αυτόν τον τρόπο, οι ασθενείς μπορούν να αποφασίσουν ανάμεσα σε διαφορετικές επιλογές φαγητού, εξασφαλίζοντας ότι οι προτιμήσεις και οι διατροφικές τους ανάγκες καλύπτονται όσο το δυνατόν καλύτερα, χωρίς να διαταράσσεται η συνολική λειτουργία της κουζίνας, η οποία παραμένει σύνθετη και απαιτητική.
Κοινό μενού και εμφάνιση
Το κοινό μενού για όλα τα δημόσια νοσηλευτήρια καταρτίζεται σε στενή συνεργασία μαγείρων και διατροφολόγων του ΟΚΥπΥ, γεγονός που επιτρέπει τον κεντρικό έλεγχο της σίτισης και διασφαλίζει την ποιότητα κάθε γεύματος. Παράλληλα, μεγάλη σημασία δίνεται και στην εμφάνιση των γευμάτων: τα πιάτα φτάνουν στους ασθενείς καλυμμένα και συνοδεύονται από μαχαιροπίρουνα μιας χρήσης, εξασφαλίζοντας τόσο την υγιεινή όσο και την αισθητική παρουσίαση, ώστε η εμπειρία του γεύματος να είναι ευχάριστη, ασφαλής και φιλική, παρά τις καθημερινές προκλήσεις της μαζικής σίτισης.
