Εκ του αποτελέσματος η προσπάθεια της κυβέρνησης να διαχειριστεί το θέμα της ΑΤΑ και να οδηγήσει σε μια μόνιμη διευθέτηση απέτυχε. Μετά από μήνες διαλόγου και δεσμεύσεων που ανέλαβε έναντι των δύο εμπλεκόμενων πλευρών, εργοδότες και συντεχνίες, καθυστέρησε στην ανάληψη αποφασιστικής παρέμβασης και δράσης προκειμένου να κλείσει το ζήτημα. Τώρα η κυβέρνηση έχει στα χέρια της μια ακόμη πιο δύσκολη κατάσταση, μετά το ηχηρό όχι των εργοδοτών. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης μίλησε χθες για δεύτερες και τρίτες επιλογές, οι οποίες μοιάζουν αόριστες αν ληφθεί υπόψη τι προηγήθηκε τους τελευταίους μήνες.
Μια αλυσίδα γεγονότων οδήγησε στο σημερινό αδιέξοδο. Κινήσεις με στόχο να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των δύο πλευρών δεν βοήθησαν και αρνητικά στο όλο κλίμα συνέβαλε και η επικοινωνιακή αντί ουσιαστική προσέγγιση του ζητήματος. Χθες, η κυβέρνηση δεν μπόρεσε να δώσει μια σαφή κατεύθυνση για το πώς θα κινηθεί για να λυθεί το θέμα ΑΤΑ.
Πυροτέχνημα «ΑΤΑ για όλους»
Το θέμα ήταν εξαρχής δύσκολο, με εργοδότες και συντεχνίες να ξεκινούν από διαμετρικά αντίθετες θέσεις. Το κλίμα έγινε ακόμη πιο δύσκολο από τον Σεπτέμβριο μετά την ανακοίνωση της πολιτικής θέσης της κυβέρνησης και το ξαφνικό «ΑΤΑ για όλους», από τον υπουργό Εργασίας, Γιάννη Παναγιώτου.
«Οι βασικές παράμετροι του εκσυγχρονισμού της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής, σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας και τις δυνατότητες της οικονομίας, προνοούν, αφενός, καθολική επέκταση για την κάλυψη του συνόλου των εργαζομένων και δίκαιη απόδοση για αποκατάσταση του ποσοστού καταβολής με έμφαση στους χαμηλόμισθους και στη μεσαία τάξη και, αφετέρου, προϋποθέσεις ενεργοποίησης για την αποφυγή επιβράδυνσης της ανάπτυξης και ασφαλιστικές δικλίδες για την αποφυγή ανατροφοδότησης του πληθωρισμού», ανέφερε ο υπουργός Εργασίας σε δήλωσή του για την εξέλιξη της μεσολαβητικής διαδικασίας σχετικά με την επίτευξη συμφωνίας για την ΑΤΑ.
Η ανακοίνωση αυτή δεν ικανοποίησε καμία πλευρά, καθώς, όπως υποστηρίχθηκε, δεν είχε τεθεί προηγουμένως στο τραπέζι του κοινωνικού διαλόγου.
Με την πρόταση αυτή οι συντεχνίες κέρδισαν την καθολική απόδοση της ΑΤΑ αλλά κλήθηκαν να αποδεχθούν περιορισμούς στην απόδοσή της και οι εργοδότες κέρδισαν ένα φρένο στην αύξηση των μισθών αλλά έπρεπε να αποδεχθούν την καθολική εφαρμογή.
Στο μεταξύ, οι εργοδοτικοί σύνδεσμοι έλαβαν και γνωμάτευση από τον νομικό Αχιλλέα Αιμιλιανίδη ότι είναι αντισυνταγματική ενδεχόμενη νομοθετική ρύθμιση για την απόδοση ΑΤΑ σε όλους. Για τους εργοδότες η καθολική απόδοση με ΑΤΑ ήταν η απόλυτη «κόκκινη γραμμή». Στο μεταξύ, η οικονομία παρέλυσε για 3 ώρες στις 11 Σεπτεμβρίου, στη στάση εργασίας που κήρυξαν οι συντεχνίες.
Δεν σώζει ο Μάκης
Η αποτυχία κατάληξης σε συμφωνία και η παρατεταμένη αβεβαιότητα είχαν ως αποτέλεσμα να επιστρατευτεί στη μάχη και ο έμπειρος πολιτικός Μάκης Κεραυνός. Ωστόσο η αποτυχία πολιτικής διαχείρισης του ζητήματος δεν επέφερε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Η κυβέρνηση εσπευσμένα κάλεσε την περασμένη Κυριακή το βράδυ στο Προεδρικό τους εργοδότες σε συνάντηση περίπου 3 ωρών, ενώ είδε τις συντεχνίες σε μια συνάντηση διάρκειας μισής ώρας τη Δευτέρα.
Η εργοδοτική πλευρά επιμένει ότι υπήρξε την τελευταία στιγμή εισαγωγή πρόνοιας που συνεπάγεται έμμεση επιβολή του «ΑΤΑ για όλους», με την κυβέρνηση να απαντά ότι το λεκτικό που αναγνώστηκε το βράδυ της Κυριακής στη σύσκεψη στο Προεδρικό για τις πρόνοιες των βασικών στοιχείων του πλαισίου συγκλίσεων είναι το ίδιο με αυτό που στάληκε σε όλες τις πλευρές το πρωί της Τρίτης.
Στον δημόσιο λόγο βρίσκεται και η αναφορά σε «αόρατο χέρι» που φαίνεται να μπλοκάρει τη συμφωνία.
Διαφωνίες για λεκτικό
Μιλώντας στον «Πολίτη 107,6 & 97,6» και στην εκπομπή «Πρωινή Επιθεώρηση», ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ, Μιχάλης Αντωνίου, είπε ότι στο προσχέδιο συμφωνίας που τους στάληκε την Τρίτη έχει παρεισφρήσει η λέξη «μέτρα», εξέλιξη που, όπως ανέφερε, δεν είναι τυχαία από την εξέλιξη των γεγονότων. Βασικό στοιχείο αυτής της εξίσωσης, σημείωσε, ήταν η παροχή κινήτρων, ενθαρρυντικών δηλαδή μέτρων- στοιχείων, τα οποία θα δελέαζαν επιχειρήσεις ή εργοδότες να υιοθετήσουν τον θεσμό της ΑΤΑ.
«Ενώ όλη η συζήτηση γινόταν για κίνητρα, για ενθαρρυντικά στοιχεία, έχει παρεισφρήσει η λέξη "μέτρα", τα οποία ζητούσαν, με βάση το έγγραφο αυτό, οι άλλες δύο πλευρές από την εργοδοτική πλευρά να υπογράψει, εξουσιοδοτώντας με την υπογραφή της, για όσην αξία μπορεί να έχει αυτή η εξουσιοδότηση, τους δύο υπουργούς Εργασίας και Οικονομικών, να εφαρμόσουν σχετικά μέτρα για επέκταση του θεσμού της ΑΤΑ και καταβολή του τιμαριθμικού επιδόματος σε περισσότερους δικαιούχους».
Ο κ. Αντωνίου διαβάζοντας το κείμενο του προσχεδίου είπε ότι γίνεται αναφορά επί λέξει: «για την εφαρμογή και την επέκταση του θεσμού της ATA και για την καταβολή του επιδόματος σε περισσότερους δικαιούχους, το Υπουργείο Εργασίας και το Υπουργείο Οικονομικών θα εφαρμόσουν σχετικά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση», προσθέτοντας μετά τη λέξη «μέτρα» τη λέξη «κίνητρα». «Να εφαρμόσουν κίνητρα προς αυτή την κατεύθυνση για επέκταση της ΑΤΑ ήταν κάτι που συμφωνήθηκε το προηγούμενο διάστημα», υπέδειξε με νόημα.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΚΕΒΕ, Φιλόκυπρο Ρουσουνίδη, με το προσχέδιο συμφωνίας, δεν διασφαλίζεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων αλλά ούτε η βιωσιμότητα του κρατικού μισθολογίου.
Η λέξη «μέτρα», σύμφωνα με τον κ. Ρουσουνίδη, συνεπάγεται επιβολή και όχι επιλογή, κάτι το οποίο παραπέμπτει σε άλλα θέματα, που δεν ήταν στο τραπέζι, ούτε έχει συζητηθεί και σε καμία περίπτωση δεν θα γινόταν αποδεκτό.
Αόρατο χέρι
Στον δημόσιο λόγο μπήκε και η αναφορά σε «αόρατο χέρι» που «ξηλώνει τα πάντα». Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι άκουσε τον γ.γ. της ΣΕΚ που μίλησε για ένα αόρατο χέρι που την τελευταία στιγμή οδήγησε στη συγκεκριμένη απόφαση», αναφέροντας ότι: «δεν γνωρίζω ποιο είναι αυτό το αόρατο χέρι».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, σχολιάζοντας τις αναφορές του γ.γ. της ΣΕΚ, απάντησε ότι δεν νομίζει οι αναφορές αυτές να είναι αβάσιμες.
Δεύτερες και τρίτες λύσεις
Όσον αφορά το τι θα γίνει από εδώ και στο εξής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι υπάρχουν και δεύτερες και τρίτες επιλογές για την Εκτελεστική Εξουσία στο θέμα της ΑΤΑ, τις οποίες δεν αποκάλυψε.
Απογοήτευση για τις εξελίξεις εξέφρασε και ο υπουργός Οικονομικών. Ερωτηθείς πώς θα συνεχιστεί η διαδικασία, είπε ότι αυτό θα αξιολογηθεί.
Οι συντεχνίες συντονίζονται για τα επόμενά τους βήματα και αναμένεται κατά πάσα πιθανότητα να προχωρήσουν σε πανσυνδικαλιστική σύσκεψη τις επόμενες μέρες.
