Ο «Π» δημοσιεύει σήμερα τις προσφερόμενες τιμές ανά έκδοση βίζας (Visa) που υπέβαλαν οι έξι προσφοροδότες στο Υπουργείο Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), όπου αποκαλύπτονται οι ασυνήθιστα χαμηλές και πανομοιότυπες προσφορές που κατέθεσαν οι δύο επιτυχόντες προσφοροδότες, δημιουργώντας εύλογες υποψίες για σύμπραξη και προσυνεννόηση.
Παρά το γεγονός ότι, οι δύο προσφορές ήταν κατά 90% χαμηλότερες από την εκτιμώμενη αξία και πανομοιότυπες στα 15 από τα 17 μέρη του διαγωνισμού, το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Εξωτερικών αποφάσισε, ομόφωνα, σε συνεδρία του τον περασμένο Μάιο την κατακύρωση του διαγωνισμού στις εν λόγω εταιρείες, χωρίς να διερευνήσει σε βάθος το ενδεχόμενο συμπαιγνίας και προσυνεννόησης. Αποτέλεσμα, το ΥΠΕΞ να δεχθεί «κατσάδα» από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, η οποία αποφάσισε να ακυρώσει, την περασμένη Παρασκευή, την απόφαση κατακύρωσης του διαγωνισμού με σκοπό την επανεξέτασή της.
Οι προσφορές και οι υποψίες
Στον πίνακα που δημοσιεύουμε καταγράφονται οι 17 διπλωματικές μας αποστολές για τις οποίες προκήρυξε δημόσιο διαγωνισμό το ΥΠΕΞ στις 20/1/2025 για την παροχή υπηρεσιών έκδοσης αιτήσεων θεώρησης (Visa). Στον πίνακα καταγράφονται οι έξι προσφοροδότες και οι τιμές χρέωσης ανά έκδοση βίζας που υπέβαλαν στην προσφορά τους.
Η αξιολόγηση των προσφορών ανατέθηκε σε ιδιώτη σύμβουλο - δεν κατονομάζεται στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών - ο οποίος εισηγήθηκε την ανάθεση της σύμβασης ως εξής:
Για την πρεσβεία μας στην Αρμενία, στον προσφοροδότη BLS International Services (BLS) με χρέωση €1,90 ανά αίτηση για την έκδοση βίζας.
Για την πρεσβεία μας στην Ιαπωνία, στον προσφοροδότη VF Worldwide Holdings Ltd (VF) με χρέωση €25 ανά αίτηση για την έκδοση βίζας.
Για τις υπόλοιπες 15 πρεσβείες, με τη διαδικασία της κλήρωσης μεταξύ των εταιρειών BLS και VFS, οι οποίες είχαν προσφέρει την ίδια χαμηλότερη τιμή και συγκεκριμένα €1,90 ανά βίζα για καθεμία από τις 15 πρεσβείες.
Σημειώνεται ότι, για την πρεσβεία μας στην Αρμενία η VFS δεν υπέβαλε προσφορά και την κέρδισε η BLS. Για την πρεσβεία μας στην Ιαπωνία δεν υπέβαλε προσφορά η BLS και την κέρδισε η VFS.
Όπως προκύπτει από τον πίνακα που δημοσιεύουμε, οι τιμές που έδωσαν οι υπόλοιποι προσφοροδότες είναι πολύ πιο πάνω από την τιμή των €1,90 των VFS και BLS. Αξιοσημείωτο και το γεγονός ότι, όλες οι προσφορές πλην της VMS για τη Μόσχα, παρουσιάζουν μεγάλη απόκλιση προς τα κάτω από την εκτιμώμενη αξία, που δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά.
Το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Εξωτερικών, σε συνεδρία του στις 22/5/2025, αποφάσισε ομόφωνα την υιοθέτηση της έκθεσης του ιδιώτη συμβούλου.
YΠΕΞ: Tυχαία σύμπτωση τιμών…
Οι εκπρόσωποι του ΥΠΕΞ απέδωσαν ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών το γεγονός ότι οι BLS και VFS υπέβαλαν τις ίδιες τιμές χρέωσης ανά βίζα σε 15 από τις 17 πρεσβείες που αφορούσε ο διαγωνισμός «σε απλή περίπτωση τυχαίας σύμπτωσης τιμών, όπου δύο προσφοροδότες δίνουν την ίδια τιμή». Ανέφεραν, επίσης, υπεραμυνόμενοι της αποδοχής των προσφορών, ότι από σχετική έρευνα στις επίσημες ιστοσελίδες των BLS και VFS διαπιστώθηκε πως και οι δύο προσέφεραν τις ίδιες τιμές σε σημαντικό αριθμό διπλωματικών αποστολών άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Ως προς τη μη διενέργεια της κλήρωσης, με τον τρόπο που προνοούσαν τα έγγραφα του διαγωνισμού, οι εκπρόσωποι του ΥΠΕΞ παραδέχθηκαν ότι δεν ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία, αλλά κατά την άποψή τους αυτό δεν επέδρασε καθόλου, ούτε επηρέασε τα δικαιώματα οποιουδήποτε προσφοροδότη ή παραβίασε οποιεσδήποτε αρχές του διοικητικού δικαίου ή τη σχετική νομοθεσία, εφόσον και οι δύο προσφοροδότες, στους οποίους αφορούσε η κλήρωση, συμφώνησαν με τη διαδικασία, διαχωρίζοντας τα 15 μέρη (πρεσβείες) σε δύο ομάδες. Εν ολίγοις, αφού κέρδισαν τον διαγωνισμό με τις ίδιες τιμές που υπέβαλαν, στη συνέχεια οι BLS και VFS μοίρασαν τις πρεσβείες μεταξύ τους.
Η κατσάδα
Στην ακυρωτική απόφασή της, μετά απο προσφυγή προσφοροδότη που αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών επισημαίνει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
1 Είναι φανερό από τα ενώπιόν μας στοιχεία και ιδιαίτερα τους διοικητικούς φακέλους στους οποίους έχουμε ανατρέξει, ότι η Αναθέτουσα Αρχή - ΥΠΕΞ ενεργοποίησε τον μηχανισμό που προβλέπει ο όρος 9.4.3, αντιμετωπίζοντας τις προσφορές των VFS και BLS ως ασυνήθιστα χαμηλές σε σχέση με το αντικείμενο του διαγωνισμού. Εξού και αναζήτησε εξηγήσεις τις οποίες έδωσαν, χωρίς να την απασχολήσει καθόλου η ταύτιση της τιμής των προσφορών τους στα 15 από τα 17 μέρη ή τυχόν συμπαιγνία μεταξύ τους.
2 Δεν αμφισβητείται ότι οι προσφορές των επιτυχόντων προσφοροδοτών είχαν πραγματική απόκλιση σε ποσοστό άνω του 90% προς τα κάτω σε σχέση με την εκτιμώμενη αξία του διαγωνισμού, γεγονός που οδήγησε την Αναθέτουσα Αρχή- ΥΠΕΞ να τις θεωρήσει ασυνήθιστα χαμηλές τιμές, εξού και αναζήτησε εξηγήσεις.
3 Στην παρούσα περίπτωση, απλή αναφορά στην Έκθεση Αξιολόγησης ότι οι VFS και BLS έδωσαν ικανοποιητικές εξηγήσεις για τις χαμηλές τιμές τους με αποτέλεσμα η Αναθέτουσα Αρχή- ΥΠΕΞ να κάνει αποδεκτή την προσφορά τους χωρίς οποιαδήποτε ανάλυση και καταγραφή του κάθε στοιχείου που την ικανοποίησαν ώστε να καταστεί δυνατός ο αναθεωρητικός έλεγχος, βρίσκουμε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί επιπρόσθετα και λόγω έλλειψης αιτιολογίας. Η Αναθέτουσα Αρχή- ΥΠΕΞ έπρεπε να αιτιολογήσει πλήρως και ειδικώς την απόφασή της για αποδοχή της προσφοράς των VFS και BLS και ιδιαίτερα να λάβει υπόψη της την κάθε προσφερθείσα διευκρίνιση, η δε απόφασή της πρέπει να προσανατολίζεται αφενός στη φερεγγυότητα της προσφοράς τους και αφετέρου στην ανάπτυξη υγιούς, πραγματικού και αποτελεσματικού ανταγωνισμού.
4 Το γεγονός ότι δόθηκε η ίδια τιμή και σε άλλες χώρες με τις οποίες οι VFS και BLS είχαν στο παρελθόν συνεργασία, δεν αποτελεί από μόνο του μια λογική και δικαιολογημένη εξήγηση που οδηγεί σε μια γνήσια και σοβαρή προσφορά, εφόσον η κάθε περίπτωση αντιμετωπίζεται με τα δικά της γεγονότα. Ως προς την άλλη εισήγηση περί παράλειψης εξέτασης του ενδεχόμενου συμπαιγνίας των VFS και BLS, είναι φανερό ότι δεν απασχόλησε καθόλου την Αναθέτουσα Αρχή- ΥΠΕΞ.
