Στα €9 εκατ. ανέρχεται η κρατική χορηγία που θα καταβληθεί το έτος 2026 προς την Εκκλησία για κάλυψη μέρους της μισθοδοσίας του εφημεριακού κλήρου της υπαίθρου καθώς και των κληρικών των θρησκευτικών ομάδων. Πρόκειται για τους ιερείς της Αρχιεπισκοπής των Μαρωνιτών, της Αρμενικής Εκκλησίας, της Εκκλησίας των Λατίνων και της Μονής Αγίου Χρυσοστόμου, η οποία υπάγεται στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Το έτος 2022 η συγκεκριμένη χορηγία μόλις που ξεπερνούσε τα €7 εκατ. ενώ σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό του 2026 που κατατέθηκε στη Βουλή για ψήφιση, το 2028 η εν λόγω χορηγία θα φτάσει τα €9,5 εκατ.
Το κράτος καλύπτει μέρος της μισθοδοσίας των κληρικών στη βάση συμφωνίας που επιτεύχθηκε επί Μακαρίου Γ’, ο οποίος ήταν ταυτόχρονα Πρόεδρος της Δημοκρατίας και Αρχιεπίσκοπος. Η συμφωνία αυτή αναθεωρήθηκε το 2019 με νόμο που ψήφισε η Βουλή και τιτλοφορείται ως ο περί της Κρατικής Αρωγής προς τον Εφημεριακό Κλήρο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου Νόμος.
Η κρατική αρωγή καταβάλλεται ως αντιστάθμισμα για τη μεταβίβαση 15.564 στρεμμάτων εκκλησιαστικής γεωργικής γης προς το κράτος. Ποσοστό 73% αυτής της εκκλησιαστικής γης βρίσκεται στα κατεχόμενα.
€60 εκατ. χορηγία σε επτά χρόνια
Όπως προκύπτει μέσα από τους κρατικούς προϋπολογισμούς και τις πληρωμές που έγιναν από το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, η χορηγία του κράτους προς την Εκκλησία ανήλθε το έτος 2022 στα €7,2 εκατ., το 2023 στα €7,6 εκατ. και το 2024 στα €8,3 εκατ. Ο εγκεκριμένος κρατικός προϋπολογισμός για το 2025 προβλέπει κονδύλι ύψους €8,8 εκατ. προς την Εκκλησία ενώ ο κρατικός προϋπολογισμός για το έτος 2026, που κατατέθηκε στη Βουλή για ψήφιση, προβλέπει χορηγία ύψους €9,1 εκατ. Στον ίδιο προϋπολογισμό περιλαμβάνεται εκτίμηση για το ύψος της χορηγίας για το έτος 2027 που θα ανέλθει στα €9,3 εκατ. και για το έτος 2028 στα €9,5 εκατ.
Οι όροι καταβολής
Με βάση τη συμφωνία κράτους-Εκκλησίας που ψήφισε σε νόμο η Βουλή, το 2019, ο αριθμός των δικαιούχων κρατικής αρωγής ιερέων καθορίζεται ως ακολούθως:
Σε 760 ιερείς από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του νόμου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020.
Σε 800 ιερείς από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Σε 850 ιερείς από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2025.
Ο αριθμός των 850 δικαιούχων κρατικής αρωγής ιερέων από την 1η Ιανουαρίου 2026 και μετά θα αυξάνεται ποσοστιαία κατά 0,5% για κάθε έτος.
Το αναλογούν σε κάθε ιερέα ποσό κρατικής αρωγής καθορίζεται στα €681 μηνιαίως, ποσό το οποίο αυξάνεται κατ' αναλογίαν των εκάστοτε ισχυουσών γενικών αυξήσεων και τιμαριθμικών επιδομάτων που παραχωρούνται στους κρατικούς υπαλλήλους από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του νόμου και μετά.
Το ποσό της κρατικής χορηγίας προς την Εκκλησία καταβάλλεται στον Φορέα Μισθοδοσίας του Εφημεριακού Κλήρου του Κεντρικού Εκκλησιαστικού Ταμείου της Ιεράς Συνόδου από το Γενικό Λογιστήριο και η Εκκλησία αναλαμβάνει την εξ ολοκλήρου καταβολή της μισθοδοσίας του εφημεριακού κλήρου, σύμφωνα με τις δικές της διαδικασίες.
Με απόφαση του Μακάριου Γ’
Η πρόταση για να καλύπτει το κράτος μέρος της μισθοδοσίας του εφηµεριακού κλήρου της υπαίθρου κατατέθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Μακάριο Γ’, ο οποίος ήταν ταυτόχρονα και Αρχιεπίσκοπος. Η επίμαχη απόφαση λήφθηκε στις 11/2/1971 και προέβλεπε, επίσης, ότι η µεταβίβαση των 15.564 στρεμμάτων εκκλησιαστικής γης στο όνομα του κράτους θα γινόταν με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή το 1973, αλλά στη συνέχεια αποσύρθηκε. Παρόλο που η συμφωνία τέθηκε αμέσως σε εφαρμογή, με το κράτος να καλύπτει τη μισθοδοσία του εφηµεριακού κλήρου της υπαίθρου, οι εκτάσεις γης που θα παραχωρούνταν από την Αρχιεπισκοπή ως αντιστάθμισμα για αυτή την κρατική χορηγία μεταβιβάστηκαν μόλις πριν μερικά χρόνια.
Ο Μακάριος Γ' αποφάσισε την ανάληψη μέρους της ευθύνης για τη μισθοδοσία του εφηµεριακού κλήρου της υπαίθρου από το κράτος καθώς κατά την επίμαχη περίοδο, το 1971, η Εκκλησία δυσκολευόταν να ανταπεξέλθει οικονομικά στις υποχρεώσεις της.
