Για μια απόσταση περίπου 20 χιλιομέτρων, σχολείο της επαρχίας Λευκωσίας ζήτησε €6 από τους γονείς για τη μεταφορά των μαθητών με λεωφορείο σε σχολική εκδρομή. Το ποσό θεωρήθηκε υψηλό σε σχέση με τη διαδρομή, προκαλώντας έντονο προβληματισμό για το κόστος των σχολικών εξορμήσεων και κατά πόσο οι οικονομικές απαιτήσεις συνάδουν με τις πραγματικότητες.
Το συγκεκριμένο ποσό δεν ήταν το μόνο που κλήθηκαν να πληρώσουν οι γονείς. Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, τους ζητήθηκε να επιλέξουν φαγητό για τα παιδιά με κόστος που κυμαινόταν από €7 έως €8 –επιλογές όπως nuggets με πατάτες στα €7, χάμπουργκερ με πατάτες επίσης στα €7, σουβλάκι χοιρινό στα €7,50 και κοτόπουλο στα €8. Στο έντυπο περιλαμβάνονταν και οι τιμές των ποτών: μικρή μπουκάλα νερό €0,80, χυμός €1,80 και αναψυκτικό €2.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν ένα παιδί επιλέξει να μην πάρει φαγητό από το σπίτι του, αγοράσει ένα γεύμα των 8 ευρώ, μαζί με έναν χυμό και μια μπουκάλα νερό, ήδη το κόστος έχει ξεπεράσει τα 10 ευρώ, συγκεκριμένα €10,60, με το ποσό αυτό να πλησιάζει τα 17 ευρώ, μαζί με το κόμιστρο για το λεωφορείο. Αν τώρα η ίδια οικογένεια έχει δύο ή και τρία παιδιά στο ίδιο σχολείο, τότε, οι γονείς αυτοί καλούνται να πληρώσουν ένα ποσό που φτάνει σχεδόν τα 34 ευρώ για δύο παιδιά, ενώ στην περίπτωση της οικογένειας με τρία παιδιά πάμε πάνω από 50 ευρώ. Μιλάμε για ένα σημαντικό κονδύλι του οικογενειακού προϋπολογισμού, χωρίς να υπολογίζεται ότι τα παιδιά πάνε εκδρομές 2-3 φορές τον χρόνο, ενώ υπάρχουν και οι εκπαιδευτικές επισκέψεις, όπου και πάλι οι γονείς καλούνται να βάλουν το χέρι στην τσέπη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στην ίδια ενημέρωση, το σχολείο για το οποίο έγινε η καταγγελία ανέφερε πως, «για αποφυγή σπατάλης φαγητού, οι μαθητές και οι μαθήτριες να παίρνουν το φαγητό τους από το σπίτι». Ωστόσο, η ταυτόχρονη υποχρέωση επιλογής και πληρωμής γεύματος στο εστιατόριο που θα επισκεπτόταν το σχολείο δημιουργεί ερωτήματα για το κατά πόσο η οδηγία εφαρμόζεται στην πράξη.
Απόφαση των σχολείων
Το περιστατικό λειτούργησε ως αφορμή για να εξεταστεί το πλαίσιο που ρυθμίζει τις σχολικές εκδρομές, το οποίο, όπως αναφέρει το Υπουργείο Παιδείας, αφήνει σημαντικό περιθώριο αυτονομίας στα σχολεία, παρέχοντας παράλληλα κατευθυντήριες γραμμές.
Σε επικοινωνία με το Υπουργείο Παιδείας, αρμόδια πηγή ανέφερε ότι τα σχολεία, στο πλαίσιο της αυτονομίας τους, αποφασίζουν για τον προορισμό, το πρόγραμμα και τις διευθετήσεις των εκδρομών, με το υπουργείο να παρέχει γενικές κατευθυντήριες οδηγίες, μέσω εγκυκλίου. Αν και η εγκύκλιος θέτει γενικές κατευθύνσεις για τη διαφάνεια, την ασφάλεια και τη διαχείριση του κόστους δεν προβλέπει ενιαία τιμολόγηση ή συγκεκριμένο πλαφόν ανά χιλιόμετρο/μαθητή. Η εξασφάλιση τριών προσφορών συστήνεται αλλά δεν επιβάλλεται ως δεσμευτική διαδικασία, με αποτέλεσμα η εφαρμογή του πλαισίου να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις πρακτικές της κάθε σχολικής μονάδας και στη δυνατότητα εποπτείας των Συνδέσμων Γονέων.
H oδηγία
Συγκεκριμένα, οι οδηγίες του Υπουργείου Παδείας μιλούν για:
Προκαταρκτική διερεύνηση αγοράς: Για τον καθορισμό του κόστους μεταφοράς πρέπει να προηγείται έρευνα τιμών από την αγορά πριν ζητηθούν χρήματα από τους γονείς.
Εξασφάλιση προσφορών: Συστήνεται να ζητούνται προσφορές από τουλάχιστον τρεις εταιρείες λεωφορείων, ακόμη και όταν επιτρέπεται απευθείας ανάθεση.
Εγγεγραμμένοι χώροι εστίασης: Ο χώρος που θα γίνει το γεύμα πρέπει να είναι εγκεκριμένος και καταχωρημένος στο Υφυπουργείο Τουρισμού.
Έγκαιρη ενημέρωση γονέων: Οι γονείς ενημερώνονται για την ημερομηνία, το κόστος και το πρόγραμμα της εκδρομής.
Συνεννόηση με Συνδέσμους Γονέων: Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάσταση των οικογενειών και να υπάρχει συνεννόηση με τον Σύνδεσμο Γονέων.
Δήλωση καταλληλότητας λεωφορείου: Η εταιρεία μεταφοράς οφείλει να καταθέσει υπεύθυνη δήλωση ότι τα οχήματα και οι οδηγοί πληρούν τις νομικές προϋποθέσεις.
