Οι καλοδεχούμενες βροχές, εν μέσω της λειψυδρίας και της ξηρασίας που μαστίζει τη χώρα, που εμφανίστηκαν στα μέσα της εβδομάδας σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, και ιδιαίτερα στη Λευκωσία, μας έφεραν, για άλλη μία φορά, ενώπιον του «αιώνιου» προβλήματος της πόλης: Κάθε που θα δεήσει ο ουρανός να ρίξει δυο βροχές και η ένταση της βροχής είναι εντονότερη, δρόμοι της πρωτεύουσας γίνονται ποτάμια, υπόγεια πλημμυρίζουν, πολίτες τρέχουν με σκούπες και αντλίες να σώσουν ό,τι σώζεται, ενώ ποτέ δεν ξέρεις πότε θα κινδυνεύσουν θανάσιμα ανθρώπινες ζωές.
Οι επαρχιακές διοικήσεις και η Τοπική Αυτοδιοίκηση υποστηρίζουν πως παίρνουν εγκαίρως μέτρα από το καλοκαίρι για τον καθαρισμό των φρεατίων ομβρίων υδάτων, μόνο που στην πράξη το αποτέλεσμα τούς διαψεύδει. Το δίκτυο δε των αντιλημμυρικών έργων έχει κατασκευαστεί αποσπασματικά, με πολλές περιοχές που παρουσιάζουν τεράστια οικιστική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια να μην διαθέτουν αντιπλυμμυρικές υποδομές. Ωστόσο, οι παρεμβάσεις των δημάρχων Λευκωσίας και Στροβόλου μιλούν από μόνες τους.
Κονδύλια... γιοκ
«Υπάρχουν 27 σημεία όπου λιμνάζουν τα νερά κάθε φορά που έχουμε έντονες βροχές. Τα δύο γνωστά "προβληματικά γεφύρια" της Ερυθρού Σταυρού και της Αλεξανδρουπόλεως ταλαιπωρούν τον Δήμο Στροβόλου χρόνια», αναφέρει ο δήμαρχος, Σταύρος Σταυρινίδης. «Παρά τον προληπτικό καθαρισμό των φρεατίων από τον ΕΟΑ το καλοκαίρι, χρειάζονται επιπλέον οχετοί. Όταν ολοκληρωθεί το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο από τη λεωφόρο Τσερίου μέχρι τον Πεδιαίο θα επιλυθεί οριστικά το πρόβλημα στην Αλεξανδρουπόλεως», εξηγεί. Μεγαλύτερο, αναφέρει, είναι το πρόβλημα σε περιοχή του Αρχαγγέλου η οποία ανήκει διοικητικά στον Δήμο Λακατάμιας. Για αυτό θα πρέπει, όπως ανέφερε, να γίνει ένας ευρύτερος σχεδιασμός που θα αφορά όλους τους δήμους, εφόσον πρώτα ξεπεραστεί ο μεγαλύτερος σκόπελος που δεν είναι άλλος από το οικονομικό.
Την εικόνα των «γνωστών επαναλαμβανόμενων» προβλημάτων αναγνωρίζει και ο δήμαρχος Λευκωσίας, Χαράλαμπος Προύντζος. Εντοπίζει πως τα σοβαρότερα προβλήματα δεν είναι στο κέντρο αλλά κυρίως σε περιοχές που αναπτύσσονται ραγδαία, όπως ο Στρόβολος και η Λακατάμια. Όμως και η Λευκωσία έχει τα προβληματικά της σημεία, κοντά στο Κολυμβητήριο Λευκωσίας, κοντά στον ποταμό Κλήμο στον Άγιο Δομέτιο, καθώς και σε τμήματα της Αγλαντζιάς και της Έγκωμης.
Κατά την άποψή του, χάθηκε μία τεράστια ευκαιρία για να επιλυθούν τα προβλήματα αυτά μέσω του Σχεδίου Ανακαμψης και Ανθεκτικότητας (2021-2026), το οποίο στόχευε, μεταξύ άλλων, στην αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων. «Θα επιστρέψουμε εκατοντάδες εκατομμύρια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για αντιπλημμυρικά έργα», τόνισε φέροντας ως παράδειγμα τις λίμνες ομβρίων στον χώρο της Κρατικής Έκθεσης και κάτω από το παλιό αεροδρόμιο Λευκωσίας, για τη θωράκιση της λεωφόρου Λευκοθέου και της Έγκωμης. «Συζητείται σαράντα χρόνια -γιατί δεν βρέθηκαν έστω έξι εκατομμύρια από το Ταμείο για να υλοποιηθεί το έργο;», διερωτάται τονίζοντας ότι την ευθύνη τέτοιων έργων υπερτοπικού χαρακτήρα έχει ο ΕΟΑ, σημειώνοντας και αυτός ότι το πρόβλημα είναι και οικονομικό.
Ο κ. Προύντζος περιέγραψε και ένα τραγελαφικό γεγονός μιλώντας στο ραδιόφωνο του «Πολίτη». Όπως αποκάλυψε, «η μεταρρύθμιση έχει οδηγήσει στο αποτέλεσμα οι σχάρες στο οδόστρωμα να είναι αρμοδιότητα των δήμων, ενώ τα φρεάτια να ανήκουν στον ΕΟΑ»!
Αποδίδουν τα αντιπλημμυρικά
Και η Πυροσβεστική από την πλευρά της, που κλήθηκε σε 75 περιστατικά μόνο στις τελευταίες βροχοπτώσεις που μετέτραψαν σε ποτάμια δρόμους της πόλεις, τονίζει την ανάγκη επανασχεδιασμού των αντιπλημμυρικών έργων στα αστικά κέντρα.
Μιλώντας στον «Π», ο εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Ανδρέας Κεττής, αναφέρει ότι πολλές υποδομές, λόγω των ακραίων φαινομένων, δεν αντέχουν τόσο όγκο νερού σε τόσο μικρό διάστημα. Εκεί όμως που έγιναν σοβαρά αντιπλημμυρικά έργα, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Στη Λάρνακα «περιοχές που κάποτε πλημμύριζαν ακόμα και με μια βροχή, όταν κατασκευάστηκαν τα αντλιοστάσια, σήμερα παρουσιάζουν εξαιρετικά καλή εικόνα. Ό,τι αντιπλημμυρικό έργο γίνει αποδίδει», λέει, τονίζοντας ότι θα πρέπει οι αρμόδιοι να εξετάσουν πιο σοβαρά αυτό το ζήτημα.
Επεσημαίνει, ωστόσο, και τη μεγάλη σημασία που έχει η πρόληψη και σημειώνοντας την ευθύνη των πολιτών: «Καθαρισμός ιδιωτικών σχαρών, έλεγχος αντλιών, στεγανοποιήσεις, ακόμη και σακιά άμμου σε περιοχές που ξέρουν ότι "παίρνουν νερό" πρέπει να γίνονται προληπτικά».
Τα ακραία φαινόμενα
Την ίδια ώρα, η κλιματική κρίση φαίνεται να αλλάζει το παιχνίδι. Μιλώντας στον «Π», ο λειτουργός της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας Ανδρέας Χατζηγεωργίου εξηγεί ότι την περασμένη Τετάρτη στη Λευκωσία έπεσαν περίπου 36 χιλιοστά βροχής σε μόλις 40 λεπτά, για αυτό και είχε εκδοθεί κίτρινη προειδοποίηση. Δεν ήταν κάτι «ασυνήθιστο» αλλά ήταν ένα φαινόμενο οριακά έντονο, αναφέρει. Ερωτηθείς για το κατά πόσον αυτό είναι λόγω της κλιματικής αλλαγής, σημειώνει ότι «τα κλιματικά μοντέλα δείχνουν ότι πάμε σε φαινόμενα πιο ακραία, με περισσότερη βροχή, μαζεμένη σε λιγότερο χρόνο».
