Τον περασμένο Φεβρουάριο η Κύπρος συγκλονίστηκε από την τραγωδία που σημειώθηκε στη Λεμεσό, όπου μια πενταμελής οικογένεια - οι δυο γονείς και τα τρία ανήλικα παιδιά τους - βρήκε τραγικό θάνατο από πυρκαγιά, η οποία προκλήθηκε από την ηλεκτρομηχανολογική εγκατάσταση της οικίας. Για να μην θρηνήσουμε άλλα θύματα συνεπεία πιθανών ανεπαρκειών, παραλείψεων ή/και αδιαφορίας, το Υπουργικό Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει στη σημερινή του συνεδρίαση την πρόταση του υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Ιωάννου, για αυστηριοποίηση της νομοθεσίας που διέπει τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις. Στόχος, η δραστική ενίσχυση του συστήματος οικοδομικού ελέγχου, η διασφάλιση της ασφάλειας των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και η βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση των κτηρίων.
Τι αλλάζει
Το Υπουργείο Εσωτερικών ετοίμασε τους τροποποιητικούς Κανονισμούς με τίτλο «Οι περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών (Μηχανολογικές και Ηλεκτρολογικές Εγκαταστάσεις) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2025», οι οποίοι προβλέπουν την υποχρέωση υποβολής ηλεκτρολογικής ή μηχανολογικής μελέτης στις περιπτώσεις όπου υποβάλλεται αίτηση για έκδοση άδειας οικοδομής στην αρμόδια Αρχή για νέες οικοδομές, ή αίτηση για προσθηκομετατροπές σε υφιστάμενες οικοδομές, εφόσον δημιουργείται νέα μονάδα ή απαιτείται κατά την κρίση της αρμόδιας Αρχής.
Επίσης, εισάγεται νέα πρόνοια βάσει της οποίας καθίσταται υποχρεωτική η επίβλεψη των ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών εγκαταστάσεων από τον μελετητή της ηλεκτρολογικής και τον μελετητή της μηχανολογικής εγκατάστασης, αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη νέα πρόνοια, ο Μελετητής Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και ο Μελετητής Μηχανολόγος Μηχανικός θα είναι υποχρεωμένοι να επιβλέπουν τις ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες για τις οποίες υποβλήθηκε μελέτη και να υποβάλλουν στον Επιβλέποντα Μηχανικό του έργου έγγραφη βεβαίωση ότι, η εργασία που αφορά τη μελέτη που εκπόνησαν ολοκληρώθηκε σύμφωνα με τους όρους της άδειας οικοδομής. Οι εν λόγω βεβαιώσεις θα πρέπει να υποβάλλονται στην αρμόδια Αρχή μαζί με το Πιστοποιητικό Συμπλήρωσης Έργου.
Οι τροποποιητικοί Κανονισμοί καλύπτουν την ανάγκη εκπόνησης και υποβολής μελέτης μηχανολογικής εγκατάστασης για νέους τύπους εγκαταστάσεων, καθώς και για συστήματα κεντρικής θέρμανσης και κλιματισμού στις μεμονωμένες κατοικίες, οι οποίες μέχρι πρότινος εξαιρούνταν από την εν λόγω υποχρέωση.
Με την έγκριση των εν λόγω Κανονισμών από το Υπουργικό Συμβούλιο, θα κατατεθούν στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση.
Με εισήγηση του ΕΤΕΚ
Η αυστηριοποίηση της νομοθεσίας που αφορά τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις αποτελεί εισήγηση του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), το οποίο είναι ο τεχνικός σύμβουλος του κράτους. Με αφορμή τον τραγικό θάνατο της πενταμελούς οικογένειας, το ΕΤΕΚ, διά του προέδρου του Κωνσταντίνου Κωνσταντή, παρέθεσε πέντε εισηγήσεις προς υιοθέτηση από την Πολιτεία, με σκοπό την ασφαλή διαβίωση των πολιτών στις οικίες τους. Πρόκειται για τις ακόλουθες:
1Βελτίωση του οικοδομικού ελέγχου και της επιβολής της πολεοδομικής και οικοδομικής νομοθεσίας, ώστε να μην θεωρείται φυσιολογικό φαινόμενο οι μη αδειοδοτημένες προσθήκες ή και μετατροπές. Η θεσμοθέτηση της πολυσυζητημένης τακτικής επιθεώρησης οικοδομών αναμένεται να συμβάλει σημαντικά προς την κατεύθυνση αυτή.
2 Περιοδική επιθεώρηση των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων με δομημένο και ισορροπημένο τρόπο. Παράλληλα, θα πρέπει να εξεταστεί το θέμα των παράνομων επεμβάσεων και επεκτάσεων στα ηλεκτρικά κυκλώματα ηλεκτροδοτημένων υποστατικών και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την εξάλειψη των παρανομιών.
3 Ασφαλής χρήση ηλεκτρικών συσκευών και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, κυρίως από ηλικιωμένους. Κρίνεται αναγκαία η διενέργεια ενημερωτικής καμπάνιας που θα επικεντρώνεται σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.
4 Το κράτος οφείλει να μεριμνήσει για τους οικονομικά δυσπραγούντες, είτε μέσω άμεσου οπτικού ελέγχου των ηλεκτρικών συσκευών που διαθέτουν, είτε μέσω προγραμματισμού σταδιακής θερμομόνωσης των κατοικιών τους, είτε μέσω ενημέρωσής τους για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τη χρήση φορητών συστημάτων θέρμανσης που λειτουργούν με ακτινοβολία ή έχουν ενεργή φλόγα.
5 Εντατικοποίηση της προσπάθειας για προσιτή στέγη. Η μη πρόσβαση σε προσιτή στέγη οδηγεί, δυστυχώς, τους πολίτες σε πρόχειρες λύσεις, οι οποίες μπορεί να αποβούν εξαιρετικά επικίνδυνες για την ασφάλειά τους.
Προκλήθηκαν 659 πυρκαγιές
Μια από τις κύριες αιτίες πρόκλησης πυρκαγιών στις πόλεις είναι τα ηλεκτρικά και μηχανολογικά προβλήματα στις εγκαταστάσεις των οικιστικών μονάδων, τα οποία ευθύνονται για την πρόκληση συνολικά 659 πυρκαγιών την τελευταία πενταετία (2020 – 2024), όπως αποκαλύπτεται μέσα από τα στατιστικά στοιχεία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Γεγονός, που καθιστά επιβεβλημένη την ψήφιση των υπό αναφορά Κανονισμών.
Ειδικότερα, κατά τα έτη 2020 μέχρι το 2024 προκλήθηκαν συνολικά 659 πυρκαγιές σε οικιστικές μονάδες και κτήρια εξαιτίας ηλεκτρικού /μηχανολογικού προβλήματος ως ακολούθως: έτος 2024 – 201 πυρκαγιές, έτος 2023 - 175 πυρκαγιές, έτος 2022 - 155 πυρκαγιές, έτος 2021 - 106 πυρκαγιές και έτος 2020 - 22 πυρκαγιές.
Από βραχυκύκλωμα ξέσπασαν 609 πυρκαγιές την τελευταία πενταετία ως ακολούθως: έτος 2024 – 89 πυρκαγιές, έτος 2023 – 123 πυρκαγιές, έτος 2022 - 121 πυρκαγιές, έτος 2021 - 145 πυρκαγιές και έτος 2020 - 131 πυρκαγιές.
Μια άλλη αιτία πρόκλησης πυρκαγιών εντός των οικιών είναι οι ηλεκτρικές συσκευές και οι θερμάστρες. Την τελευταία πενταετία προκλήθηκαν 81 πυρκαγιές εντός οικιών λόγω ηλεκτρικών συσκευών ως ακολούθως: έτος 2024 – 19 πυρκαγιές, έτος 2023 – 26 πυρκαγιές, έτος 2022 - 14 πυρκαγιές, έτος 2021 - 13 πυρκαγιές και έτος 2020 - εννέα πυρκαγιές.
