Η Παγκύπρια Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ) αποτελεί εδώ και χρόνια τον κυρίαρχο συνδικαλιστικό φορέα στη Δημόσια Υπηρεσία, με σημαντική επιρροή και άμεση πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Ωστόσο, η παραμονή των ίδιων προσώπων στις θέσεις-κλειδιά για μεγάλο χρονικό διάστημα οδήγησε στη δημιουργία ενός κατεστημένου εντός της συντεχνίας, το οποίο πολλοί εργαζόμενοι θεωρούσαν ότι δεν ανταποκρινόταν πλέον στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις του προσωπικού.
Αυτή η ανάγκη για ένα πιο ευέλικτο, δημοκρατικό και συμπεριληπτικό συνδικαλιστικό σχήμα αποτέλεσε τον καταλύτη για τη δημιουργία της νέας συντεχνίας «Ισότητα». Ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2017 με στόχο να οργανώσει και να εκπροσωπήσει όλους τους εργαζομένους του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ανεξαρτήτως καθεστώτος εργασίας: Μόνιμους, έκτακτους, συμβασιούχους, εργαζομένους μερικής απασχόλησης, ανάδοχους και αυτοεργοδοτούμενους.
Κεντρική φιλοσοφία της συντεχνίας είναι η προάσπιση των δικαιωμάτων κάθε εργαζομένου χωρίς διακρίσεις και η διεκδίκηση των νόμιμων συμφερόντων του σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και συχνά απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον. Η ίδρυση της «Ισότητας» σηματοδότησε μια νέα εποχή στον συνδικαλισμό της Κύπρου, εισάγοντας μια πιο συμμετοχική, σύγχρονη και δυναμική προσέγγιση στην υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων.
Προκλητικά στο πλευρό της ΠΑΣΥΔΥ
Οκτώ χρόνια μετά την ίδρυσή της, η Παγκύπρια Συντεχνία «Ισότητα» μετρά πλέον περισσότερα από 5.500 μέλη και συνεχίζει να παλεύει για τα αυτονόητα. Τι ζητά; Ίση μεταχείριση και δίκαιη αντιμετώπιση. Το κράτος, που είναι ταυτόχρονα και ο εργοδότης, δεν αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο όλες τις συντεχνίες. Αντίθετα, η Εκτελεστική Εξουσία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και υπουργοί-υφυπουργοί του, στέκεται ξεκάθαρα στο πλευρό της ΠΑΣΥΔΥ, συμβάλλοντας, είτε ηθελημένα είτε όχι, στον υπόγειο πόλεμο που μαίνεται κατά της «Ισότητας».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της άνισης μεταχείρισης και του υπόγειου πολέμου, που δέχεται η «Ισότητα», αποτελούν οι πρόσφατες διαβουλεύσεις για την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ). Παρά το γεγονός ότι η Ισότητα εκπροσωπεί πέραν των 5.500 υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, η συντεχνία αποκλείστηκε από τον διάλογο, μένοντας εκτός ενός κρίσιμου ζητήματος που επηρεάζει άμεσα τα μέλη της. Η «Ισότητα» αποκλείστηκε και από τις μικτές επιτροπές που αποτελούν το επίσημο όργανο των συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης ως εργοδότη και του συνόλου των κρατικών υπαλλήλων για τη ρύθμιση των γενικών όρων απασχόλησής του.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, σχεδόν τρία χρόνια μετά την εκλογή του, δεν βρήκε ούτε πέντε λεπτά για να συναντηθεί με το διοικητικό συμβούλιο της «Ισότητας», παρά τις προεκλογικές δεσμεύσεις του, ενώ, αντίθετα, πραγματοποίησε σειρά συναντήσεων με άλλες συντεχνίες εργαζομένων και δη με την ΠΑΣΥΔΥ. Αντίστοιχη στάση τηρούν και οι περισσότεροι υπουργοί του. Υπάρχουν δε και περιπτώσεις υπουργών που συνάντησαν το διοικητικό συμβούλιο της «Ισότητας» αλλά το απέκρυψαν για να μην ενοχληθεί η ΠΑΣΥΔΥ.
Το «κερασάκι στην τούρτα», που επιβεβαιώνει τη διαχρονική αδικία και τον συνεχή πολεμικό κλοιό στον οποίο βρίσκεται η «Ισότητα», τόσο από την τωρινή κυβέρνηση όσο και από την προηγούμενη κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη, αποτελεί το γεγονός ότι μέχρι σήμερα η συντεχνία δεν έχει λάβει ούτε ένα σεντ του ευρώ κρατικής χορηγίας. Την ίδια στιγμή, οι συντεχνίες ΠΑΣΥΔΥ, ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ εισπράττουν από το κράτος χιλιάδες ευρώ ετησίως, με το συνολικό ποσό να φτάνει περίπου το €1 εκατ. τον χρόνο, με τη μερίδα του λέοντος να καταλήγει, βεβαίως, στην ΠΑΣΥΔΥ.
Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Παγκύπριας Συντεχνίας «Ισότητα», Πρόδρομος Χριστοφή, είναι αρκούντως αποκαλυπτικός στη συνέντευξή του στον «Π».
Η πόρτα του ΠτΔ δεν... άνοιξε ποτέ
Πόσα μέλη αριθμεί σήμερα η Παγκύπρια Συντεχνία «Ισότητα»; Τυγχάνετε ίσης αντιμετώπισης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου ή λαμβάνεται περισσότερο υπόψη η ΠΑΣΥΔΥ; Και εάν ναι, γιατί;
Η Παγκύπρια Συντεχνία «Ισότητα» αριθμεί πλέον πέραν των 5.500 μελών. Δυστυχώς, η αντιμετώπιση δεν είναι ισότιμη. Παρά την προεκλογική δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, ότι «η πόρτα μου θα είναι πάντοτε ανοικτή» για τη συντεχνία μας, μέχρι σήμερα και παρά τις προσπάθειές μας δεν έχει πραγματοποιηθεί επίσημη κατ' ιδίαν συνάντηση μαζί του, σε αντίθεση με τις ηγεσίες των προϋπαρχουσών συντεχνιών που αποτελούν τακτικούς συνομιλητές. Όσον αφορά τους υπουργούς, υπάρχουν ευτυχώς εκείνοι που λειτουργούν δεοντολογικά και ηθικά ορθά και συνομιλούν μαζί μας επίσημα. Υπάρχουν, ωστόσο, και περιπτώσεις όπου είτε δεν υπάρχει διάλογος είτε αυτός γίνεται ανεπίσημα, πιθανόν για να αποφευχθούν αντιδράσεις από το συνδικαλιστικό κατεστημένο. Αυτή η φοβική προσέγγιση στερεί από τη διοίκηση την ευκαιρία να ακούσει μια διαφορετική, τεκμηριωμένη άποψη.
Δέχεστε πόλεμο από άλλες συντεχνίες;
Θα το χαρακτήριζα ως έναν «θεσμικό αποκλεισμό». Οι προϋπάρχουσες συντεχνίες, υπερασπιζόμενες τα κεκτημένα τους, αποφεύγουν τον διάλογο στο ίδιο τραπέζι με εμάς. Πιέζουν την εργοδοτική πλευρά να διατηρεί το μονοπώλιο της εκπροσώπησης στις θεσμοθετημένες διαδικασίες, όπως οι μικτές επιτροπές, με αποτέλεσμα χιλιάδες εργαζόμενοι να μην έχουν φωνή εκεί που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο αποκλεισμός μας ακόμα και από τη λεγόμενη «Πανσυνδικαλιστική» για την ΑΤΑ. Ενώ πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά το σύνολο των εργαζομένων στο οποίο συμμετέχουν αρκετές οργανώσεις, η «Ισότητα» αποκλείστηκε από τις συσκέψεις και από τη λήψη αποφάσεων, όπως έχουμε καταγγείλει και δημόσια. Δεν πρόκειται για ανοιχτή σύγκρουση αλλά για μια προσπάθεια φίμωσης διά της απομόνωσης.
Καθαρές κουβέντες
Προσπαθούν να σας αφαιρέσουν μέλη;
Στην πράξη υπάρχει ελάχιστη κινητικότητα, με την έννοια της φυγής μελών, η οποία όμως συχνά δεν βασίζεται στον τρόπο δράσης ή στις θέσεις της συντεχνίας αλλά σε πρακτικές συναλλαγής. Σε ορισμένες υπηρεσίες του Δημοσίου καλλιεργείται η αντίληψη ότι η συμμετοχή σε συγκεκριμένες συντεχνίες εξασφαλίζει ευνοϊκότερη μεταχείριση, καλύτερα «πόστα» ή επαγγελματική ανέλιξη. Εμείς επιλέγουμε τον δρόμο της ειλικρίνειας και της διεκδίκησης βάσει αρχών. Είναι ενθαρρυντικό ότι χιλιάδες συνάδελφοι επιλέγουν συνειδητά να συμπορευθούν μαζί μας, αποζητώντας καθαρές κουβέντες και όχι υποσχέσεις.
Υπάρχουν περιπτώσεις δημοσίων υπαλλήλων που επιθυμούν να φύγουν από την ΠΑΣΥΔΥ και να εγγραφούν στην «Ισότητα» αλλά φοβούνται να μην στοχοποιηθούν στον χώρο εργασίας τους;
Στα πρώτα μας βήματα το κλίμα φόβου ήταν έντονο. Σήμερα, αν και η κατάσταση έχει βελτιωθεί, ο δισταγμός παραμένει ως κατάλοιπο, ειδικά σε κλάδους με ιδιάζουσες συνθήκες. Προσπαθούμε να εμπεδώσουμε το αίσθημα ότι η συνδικαλιστική ελευθερία είναι συνταγματικό δικαίωμα και η Ισότητα λειτουργεί σαν ασπίδα προστασίας για κάθε μέλος της.
Αλήθειες που ενοχλούν
Εσείς, ως πρόεδρος της Παγκύπριας Συντεχνίας «Ισότητα», έχετε στοχοποιηθεί; Πάντως, τον πρόεδρο της κλαδικής σας στην Αστυνομία, Νίκο Λοϊζίδη, τον κυνήγησαν με πειθαρχικές υποθέσεις.
Προσωπικά, στο Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όπου υπηρετώ, τυγχάνει πλήρους σεβασμού η συνδικαλιστική μου ιδιότητα και ευχαριστώ την επίτροπο για αυτό. Στο παρελθόν υπήρξε απόπειρα από κρατικό αξιωματούχο για άσκηση πειθαρχικού ελέγχου εναντίον μου για δημόσια τοποθέτησή μου, με την επίτροπο να παρεμβαίνει, όχι δημόσια, ξεκαθαρίζοντας ότι αυτό ενέπιπτε στα συνδικαλιστικά μου δικαιώματα. Επίσης, εκκρεμεί εδώ και χρόνια αστική αγωγή σε βάρος μου. Αυτά τα γεγονότα, όμως, ουδόλως επηρέασαν την προσήλωσή μου στο έργο μας.
Όσον αφορά τον Νίκο Λοϊζίδη, τον πρόεδρο του κλάδου μας στην Αστυνομία και έναν εκ των δύο αντιπροέδρων της συντεχνίας, οφείλω να είμαι σαφής: Πρόκειται για έναν ικανότατο συνδικαλιστή, ο οποίος έχει τον δικό του ιδιαίτερο και ευθύ τρόπο να διατυπώνει τις απόψεις του. Για αυτές ακριβώς τις δημόσιες τοποθετήσεις του διώχθηκε πειθαρχικά, διότι, κακά τα ψέματα, οι αλήθειες ορισμένες φορές ενοχλούν. Εμείς, ως διοικητικό συμβούλιο, σταθήκαμε σύσσωμοι στο πλευρό του, υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου. Η τελική ανάκληση της πειθαρχικής δίωξης εναντίον του αποτελεί δικαίωση. Αποδεικνύει ότι η συνδικαλιστική φωνή δεν μπορεί να τιμωρείται, ειδικά σε ένα Σώμα που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, με τόσες ανάγκες.
Ούτε σεντ
Κάθε χρόνο το κράτος μοιράζει μερικά εκατομμύρια ευρώ ως χορηγίες στις συντεχνίες. Πόσα λαμβάνει η «Ισότητα»;
Λαμβάνουμε μηδέν. Είναι ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού που καλλιεργείται από την ίδια τη στάση του κράτους. Ενώ άλλες συντεχνίες λαμβάνουν ετησίως εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ως κρατική χορηγία και απολαύουν προνομιακής συμμετοχής στον διάλογο, εμείς αποκλειόμαστε οικονομικά και θεσμικά. Προσφύγαμε στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού, η οποία όμως απέρριψε την αναφορά μας χωρίς να υπεισέλθει στην ουσία του ζητήματος. Πλέον, το θέμα έχει πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης, όπου εκκρεμούν υποθέσεις μας τόσο για τον αποκλεισμό μας από τις μικτές επιτροπές όσο και για την άνιση μεταχείριση. Οφείλω, ωστόσο, να αναφέρω ότι, σε αντίθεση με την Εκτελεστική Εξουσία, το νομοθετικό Σώμα λειτουργεί, προς τιμήν του, πολύ πιο δημοκρατικά. Οι Κοινοβουλευτικές Επιτροπές μάς καλούν επί καθημερινής βάσης για να ακούσουν τις απόψεις μας για πάσης φύσεως ζητήματα που άπτονται εργασιακών και κοινωνικών θεμάτων, αναγνωρίζοντας έμπρακτα τον ρόλο και τη συνεισφορά μας στους συναδέλφους μας και στον τόπο μας.
