Το ζήτημα του εύρους της κρατικής παρέμβασης στις εργασιακές σχέσεις έχει κριθεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) υπέρ της κρατικής παρέμβασης με τη νομολογία να επιτρέπει νομοθετικές ρυθμίσεις.
Συνοπτικά, η βασική θέση της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ότι ο εργαζόμενος είναι το «αδύναμο» ή «διαρθρωτικά αδύναμο» μέρος της συμβατικής σχέσης, γεγονός που θεμελιώνει ενισχυμένη προστασία μέσω κανόνων αναγκαστικού δικαίου και ελαχίστων προτύπων και δημιουργεί τον χώρο για θεμιτή κρατική παρέμβαση στα εργασιακά με σκοπό την προστασία και εξισορρόπηση της ανισοβαρούς σχέσης. Ο μισθός και ο τρόπος διαμόρφωσής του είναι μέρος της σχέσης εργασίας. Συνεπώς ο ορισμός με νόμο ελάχιστων κανόνων, όπως θέσπιση κατώτατου μισθού, επέκταση εφαρμογής συλλογικής σύμβασης στο σύνολο των επιχειρήσεων και ενός ελάχιστου ποσοστού αύξησης στους μισθούς είναι μέτρα συμβατά με το ευρωπαϊκό δίκαιο, το οποίο υπερέχει της εθνικής νομοθεσίας.
Η πιο σημαντική και κεντρική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που καθιερώνει την αρχή ότι ο εργαζόμενος είναι το «αδύνατο μέρος» στην εργασιακή σχέση και δικαιολογεί την κρατική παρέμβαση είναι η απόφαση στην υπόθεση C-55/18, Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO) κατά Deutsche Bank SAE, της 14ης Μαΐου 2019.
Το ΔΕΕ κλήθηκε να απαντήσει σε προδικαστικό ερώτημα για την υποχρέωση εφαρμογής συστήματος μετρήσεως του ημερήσιου χρόνου εργασίας κάθε εργαζομένου. Στην αιτιολόγηση της απόφασης -αποφάνθηκε υπέρ της εφαρμογής συστήματος- το ΔΕΕ συνοψίζοντας προγενέστερες αποφάσεις υπενθυμίζει ότι «ο εργαζόμενος πρέπει να θεωρείται το ασθενές μέρος στο πλαίσιο της σχέσεως εργασίας και, επομένως, είναι αναγκαίο να μην παρέχεται στον εργοδότη η ευχέρεια να του επιβάλλει περιορισμό των δικαιωμάτων του. Ομοίως, επισημαίνεται ότι, «λαμβανομένης υπόψη της ως άνω ιδιότητάς του ως ασθενούς μέρους, ο εργαζόμενος μπορεί να αποτραπεί από το να προβάλλει ρητώς τα δικαιώματά του έναντι του εργοδότη του, εφόσον η διεκδίκηση των δικαιωμάτων αυτών ενδέχεται να τον εκθέσει στη λήψη μέτρων, εκ μέρους του εργοδότη, ικανών να επηρεάσουν τη σχέση εργασίας εις βάρος του εν λόγω εργαζομένου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗΣ
