Με την ευρύτερη αποτίμηση της πρώτης τριμερούς την περασμένη Πέμπτη, μεταξύ Χριστοδουλίδη και Έρχιουρμαν υπό τη Μαρία Άνχελα Ολγκίν, η απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα τηρεί το χρονοδιάγραμμα που έθεσε και χθες βρέθηκε στην Αθήνα, όπου είχε συναντήσεις τόσο με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο και με τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Γεραπετρίτη. Σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα του γραφείου του Ελληνα Πρωθυπουργού, κατά τη συνάντησή της με τον κ. Μητσοτάκη η κ. Ολγκίν, αφού τον ενημέρωσε για την τριμερή της Πέμπτης στη Λευκωσία, συζήτησε μαζί του και το θέμα της σύγκλησης της επόμενης άτυπης διευρυμένης συνάντησης για το Κυπριακό.
Μετά την Αθήνα η κ. Ολγκίν θα μεταβεί στην Τουρκία, όπου τη Δευτέρα αναμένεται, εκτός απροόπτου, να συναντηθεί στην Άγκυρα και με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν.
Όπως σημείωναν διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία, οι επαφές της κ. Ολγκίν κυρίως με τον Τούρκο ΥΠΕΞ είναι πιθανόν να οδηγήσουν και στη διασαφήνιση ορισμένων θεμάτων τα οποία ναι μεν διαφαίνεται ότι έχουν αλλάξει στην τουρκική στάση, ωστόσο δεν μπορούν να θεωρηθούν δεδομένα, αν δεν βάλει και τη σφραγίδα της η Άγκυρα. Ο λόγος βεβαίως γίνεται για την αναφορά στο κοινό ανακοινωθέν της τριμερούς περί λύσης στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ όπου έγινε και σαφής λόγος για την πολιτική ισότητα, παρά τις, από ό,τι διαφάνηκε, διαφορετικές ερμηνείες που δίνονται από πλευράς του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Ο Τουφάν Έρχιουρμαν υποστήριξε πως, ενώ έγινε αναφορά στην κύρια επιδίωξη που είναι η λύση του Κυπριακού στη βάση της πολιτικής ισότητας, εντούτοις, όπως δηλώνει, «δεν έχει υιοθετηθεί καμία φόρμουλα λύσης».
Πλειοδοτούν στα ψηφίσματα
Όπως ο «Π» αντιλαμβάνεται, η ελληνοκυπριακή πλευρά εκτιμά, στην αποτίμηση της τρίωρης συνάντησης των δύο ηγετών, ότι εκείνο που έχει επιτευχθεί είναι η αναφορά στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και μέσων αυτής της αναφοράς έχει επανέλθει στην ημερήσια διάταξη η λύση ομοσπονδίας με βάση την πολιτική ισότητα.
Τελειώνει η «κυριαρχική ισότητα»
Από τουρκοκυπριακής πλευράς επικρατεί σχετική δυστοκία σε σχέση με την αποτίμηση της τρίωρης συνάντησης κυρίως από το περιβάλλον του κ. Έρχιουρμαν. Όπως σημειώνεται, το σημαντικό που δημιουργείται τη δεδομένη στιγμή είναι ότι προφανώς «κλείνουν οι αναφορές για την κυριαρχική ισότητα» αλλά η διαδικασία από τούδε και στο εξής θα κινηθεί με αργούς ρυθμούς. Ο ίδιος ο Τουρκοκύπριος ηγέτης δεν θεωρεί ακόμη ότι η πολιτική ισότητα είναι «πλήρως διασφαλισμένη», ενώ σημειώνει ότι και η εκ περιτροπής Προεδρία αποτελεί μέρος της πολιτικής ισότητας. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, θεωρεί ότι δεν έχει ικανοποιηθεί το πρώτο σημείο της προτεινόμενης μεθοδολογίας που έχει προτείνει στην ελληνοκυπριακή πλευρά.
Κρίσιμη επαφή στην Άγκυρα
Ωστόσο, όπως σημειώνουν πηγές των Ηνωμένων Εθνών, πολλά πράγματα θα διασαφηνιστούν και στις επαφές της κ. Ολγκίν εκτός Κύπρου και κυρίως στην Άγκυρα. Η διαδικασία θα κινηθεί αλλά δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις για τον ρυθμό της νέας προσπάθειας. Αυτό θα εξαρτηθεί πρώτα και κύρια από τη στάση των πλευρών. Ταυτόχρονα, αν και χαμηλής πολιτικής, εστιάζουν ιδιαιτέρως οι πλευρές και στην εφαρμογή ορισμένων εκ των ΜΟΕ που έχουν προτείνει οι ηγέτες. Η πρόοδος σε αυτά τα θέματα θα επιδιωχθεί και θα αποτελέσει μέρος της εργασίας των διαπραγματευτών τις επόμενες μέρες.
Ακόμη το ψάχνουν
Είναι ακόμη ξεκάθαρο πως, με βάση τα αποτελέσματα της τρίωρης επαφής την Πέμπτη, θεωρείται δύσκολο να καθοριστεί χρονικά η σύγκληση μιας νέας πενταμερούς. Οι πλέον αισιόδοξες προβλέψεις κάνουν λόγο πως μια τέτοια συνάντηση μπορεί να οργανωθεί κατά το τρίτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου. Ωστόσο ο Τ/Κ ηγέτης υποστηρίζει πως με βάση τα δεδομένα σήμερα «δεν μπορούν να αρχίσουν ολοκληρωμένες διαπραγματεύσεις», κάτι που δυσχεραίνει τη σύγκληση άλλης μιας άτυπης συνάντησης, αν αυτή δεν ανοίξει τον δρόμο για επανέναρξη των συνομιλιών.
Τα τουρκικά ΜΜΕ
Πάντως είναι αξιοσημείωτες οι αναφορές του τουρκικού Τύπου αναφορικά με την τριμερή συνάντηση για το Κυπριακό. Τα τουρκικά ΜΜΕ έχουν κεντρικό σημείο αναφοράς τους τη διατύπωση του κοινού ανακοινωθέντος περί «λύσης στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Τα αντιπολιτευόμενα Μέσα εντοπίζουν μια σαφή αλλαγή της τουρκικής στάσης η οποία, αν και υφίσταται, ωστόσο δεν ομολογείται. Το αντιπολιτευόμενο πρακτορείο ΑΝΚΑ τιτλοφορεί το ρεπορτάζ του «Σημάδια επιστροφής σε μια ομοσπονδιακή λύση στην Κύπρο», υποστηρίζοντας ότι η κοινή αναφορά των δύο ηγετών στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ συνιστά σαφή απόκλιση από τη ρητορική των «δύο κρατών», που κυριάρχησε κατά την περίοδο του Ερσίν Τατάρ.
Με βάση τα όσα μεταδίδει το κυπριακό πρακτορείο από την Κωνσταντινούπολη, το ΑΝΚΑ σημειώνει ότι οι καθιερωμένες παράμετροι του ΟΗΕ παραπέμπουν σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, ενώ επικαλείται διπλωματικές πηγές που κάνουν λόγο για σημαντική μετατόπιση, κυρίως από την τουρκική πλευρά. Τονίζεται επίσης ότι είναι η πρώτη φορά μετά από χρόνια που οι δύο πλευρές εγκρίνουν από κοινού τις παραμέτρους του ΟΗΕ σε κοινή δήλωση. Το ίδιο πλαίσιο υιοθετεί και η ιστοσελίδα Sondakika, με τίτλο «Επιστροφή στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο», αναπαράγοντας το κείμενο του ΑΝΚΑ.
Σιωπηρή αποδοχή
Στον φιλοκυβερνητικό Τύπο, η προσέγγιση είναι πιο ουδέτερη και διαδικαστική. Η Χουριέτ, με τίτλο «Πρώτη τριμερής συνάντηση με τον ΟΗΕ στην Κύπρο», αναφέρει ότι η συνάντηση επικεντρώθηκε στα αιτήματα της τουρκικής πλευράς για αλλαγές στη μεθοδολογία των διαπραγματεύσεων, αποφεύγοντας οποιαδήποτε αναφορά σε συγκεκριμένο μοντέλο λύσης. Άλλα φιλοκυβερνητικά Μέσα, όπως η «Ακσάμ» και η Μιλιέτ, περιορίζονται στη διατύπωση ότι ο στόχος είναι λύση «στη βάση της πολιτικής ισότητας, όπως ορίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», χωρίς περαιτέρω ερμηνεία. Ωστόσο παρά τις διαφορετικές ερμηνείες που δίνονται από ΜΜΕ τα οποία εκφράζουν την κυβέρνηση, είναι ξεκάθαρο πως εμμέσως πλην σαφώς αρχίζει να υιοθετείται η επαναφορά στη λύση με βάση τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
