Σε μια δημοκρατία, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία, το Σύνταγμα δεν είναι μια υπερφυσική ομπρέλα που υψώνεται πάνω από τους πολίτες, αποκομμένη από τις ανάγκες και το δημόσιο συμφέρον. Είναι ακριβώς το αντίθετο: το Σύνταγμα υπάρχει για τους πολίτες και για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Ο ρόλος του ως «υπέρτατου κανόνα δικαίου» δεν σημαίνει ότι βρίσκεται απέναντι ή πάνω από την κοινωνία αλλά ότι δεσμεύει την εκάστοτε κρατική εξουσία, βάζοντας όρια στο πώς αυτή μπορεί να ασκείται.
Γιατί το λέμε αυτό; Το λέμε σε σχέση με τον ανασχηματισμό στον οποίον προέβη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος, σύμφωνα με τον περίγυρό του, ήταν απόλυτο συνταγματικό του δικαίωμα. Το γράφουμε διότι έχουμε την εντύπωση ότι οι πολίτες αυτής της χώρας έχουν κουραστεί με τέτοιες ανούσιες τοποθετήσεις οι οποίες στην πραγματικότητα ενισχύουν την εντύπωση ότι το Σύνταγμα επιτρέπει στους πολιτικούς να παίρνουν ό,τι απόφαση τούς κατέβει χωρίς λογοδοσία.
Το Σύνταγμα δεν λέει ότι ο Πρόεδρος χωρίς κρίση και περίσκεψη μπορεί να διορίζει όποιον του κατέβει στο Υπουργικό Συμβούλιο. Οι υπουργοί και οι λοιποί δημόσιοι υπάλληλοι διορίζονται για να υπηρετούν τους πολίτες και όχι να εξυπηρετούν τις πολιτικές σκοπιμότητες του εκάστοτε Προέδρου.
Αν το Σύνταγμα ήταν υπεράνω των πολιτών θα έχανε τον θεμελιακό του σκοπό. Η συνταγματική τάξη αναγνωρίζει ότι η ισχύς του προέρχεται από τον λαό και ότι όλα τα δικαιώματα, οι ελευθερίες και οι θεσμοί του υπηρετούν την κοινωνία, όχι το αντίθετο. Ακόμη και η επίκληση του «δημοσίου συμφέροντος» υπόκειται στους κανόνες και τις εγγυήσεις του Συντάγματος, ώστε να μην μετατρέπεται σε εργαλείο αυθαιρεσίας.
Το Σύνταγμα, λοιπόν, δεν είναι υπεράνω των πολιτών. Είναι υπέρ των πολιτών. Και δεν είναι απέναντι στο δημόσιο συμφέρον αλλά αποτελεί το πλαίσιο που ορίζει τι είναι δημόσιο συμφέρον και πώς αυτό μπορεί να υπηρετηθεί χωρίς να θυσιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα. Σε μια εποχή που ο όρος «δημόσιο συμφέρον» χρησιμοποιείται συχνά χωρίς όρια, η υπενθύμιση αυτή δεν είναι θεωρητική λεπτομέρεια αλλά κεντρικός πυλώνας της δημοκρατικής λειτουργίας.
Εν κατακλείδι ερωτούμε: Ο πρόσφατος ανασχηματισμός και οι τοποθετήσεις υπουργών έγιναν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον ή το προσωπικό συμφέρον του Προέδρου της Δημοκρατίας;
