Στις αποθήκες οπλισμού της ΜΜΑΔ βρίσκονται εδώ και χρόνια κασόνια με δεκάδες όπλα εκκένωσης ηλεκτρικής ενέργειας, κοινώς γνωστά ως όπλα με ηλεκτροσόκ (tasers), τα οποία, όμως, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, καθώς θεωρούνται παράνομα με βάση την κείμενη νομοθεσία.
Τα εν λόγω όπλα εκτοξεύουν βλήματα που μοιάζουν με βέλη και προκαλούν ηλεκτροσόκ, με αποτέλεσμα την προσωρινή παράλυση των προσώπων που δέχονται το κτύπημα, ακινητοποιώντας τα στο έδαφος. Τα όπλα αυτά χρησιμοποιούνται ευρέως στο εξωτερικό για τη διενέργεια συλλήψεων και κυρίως σε περιπτώσεις διάλυσης εκδηλώσεων όχλου, εφόσον κριθεί ότι κινδυνεύει η ασφάλεια προσώπων ή περιουσιακών στοιχείων.
Οι προσπάθειες που καταβλήθηκαν πριν μερικά χρόνια για νομιμοποίηση της χρήσης τους από την Αστυνομία, την ΕΦ, το Τμήμα Φυλακών και την Υπηρεσία Θήρας, με την κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή, δεν καρποφόρησαν, διότι, καλώς ή κακώς, συνδέθηκαν με θανάτους που αποδίδονται στο ηλεκτροσόκ που προκαλούν. Μάλιστα, ενώπιον της Επιτροπής Νομικών της Βουλής τέθηκε το ερώτημα τι θα συμβεί στην περίπτωση που αστυνομικός χρησιμοποιήσει όπλο με ηλεκτροσόκ εναντίον προσώπου που φέρει καρδιακό βηματοδότη: Θα ζήσει ή θα πεθάνει επιτόπου;
Μάλιστα, στο πλαίσιο της συζήτησης που βρισκόταν σε εξέλιξη στη Βουλή, η ηγεσία της Αστυνομίας κατέθεσε μελέτη βασισμένη σε εμπειρίες άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. όπου χρησιμοποιούνται όπλα με ηλεκτροσόκ, σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις ανησυχίες των βουλευτών και να τους πείσει για την ανάγκη νομοθέτησης της χρήσης τους. Ωστόσο, δεν κατόρθωσε να τους πείσει. Οι βουλευτές δεν το ρίσκαραν.
Οδηγίες για νέα μελέτη
Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΔΗΣΥ, Νίκου Γεωργίου, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μάριος Χαρτσιώτης, με επιστολή του ημερομηνίας 21/11/2025, πληροφόρησε τη Βουλή ότι ο αρχηγός της Αστυνομίας, Θεμιστοκλής Αρναούτης, έδωσε οδηγίες για επικαιροποίηση της μελέτης που είχε ετοιμαστεί πριν από πέντε χρόνια, ώστε να διαμορφωθεί πλήρες και τεκμηριωμένο πλαίσιο για ενδεχόμενη επανεξέταση της νομοθετικής ρύθμισης που θα επιτρέπει τη χρήση όπλων με ηλεκτροσόκ.
Σύμφωνα με τον κ. Χαρτσιώτη, σε περίπτωση υιοθέτησης νομοθετικής ρύθμισης για τη χρήση τους από την Αστυνομία, θα ακολουθήσουν διάφορα βήματα για την εφαρμογή της, τα οποία περιλαμβάνουν την αγορά όπλων, την ετοιμασία και κατάθεση στη Βουλή Κανονισμών προς ψήφιση που θα διέπουν τη χρήση τους, την εκπαίδευση των αστυνομικών κ.ά.
Η πρόνοια που διαγράφηκε
Τον Μάρτιο του 2019, το Υπουργείο Δικαιοσύνης κατέθεσε νομοσχέδιο το οποίο, μεταξύ άλλων, νομιμοποιούσε τη χρήση όπλων με ηλεκτροσόκ από την Αστυνομία, την ΕΦ, το Τμήμα Φυλακών και την Υπηρεσία Θήρας. Το επίμαχο νομοσχέδιο τιτλοφορείτο ως «Ο περί Πυροβόλων και Μη Πυροβόλων Όπλων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019».
Η σχετική πρόνοια του νομοσχεδίου προέβλεπε ότι τα όπλα με ηλεκτροσόκ θα χρησιμοποιούνταν μόνο σε πολύ ειδικές περιστάσεις όπου η εναλλακτική επιλογή θα είναι η χρήση του υπηρεσιακού πιστολιού και μόνο από ειδικά εκπαιδευμένα μέλη των πιο πάνω Υπηρεσιών και Τμημάτων. Εντέλει, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε απο τη Βουλή τον Φεβρουάριο του 2021 χωρίς, όμως, να περιλαμβάνεται η πρόνοια που νομιμοποιούσε τη χρήση όπλων με ηλεκτροσόκ.
Το ζητούν για αυτοπροστασία
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Γεωργίου, ο οποίος ζήτησε τη σχετική ενημέρωση της Βουλής, όπως και άλλοι βουλευτές διαφόρων κομμάτων έχουν γίνει αποδέκτες αιτημάτων τόσο από αστυνομικούς όσο και από δεσμοφύλακες και θηροφύλακες, που ζητούν τη νομιμοποίηση της χρήσης όπλων με ηλεκτροσόκ, όπως ισχύει σε άλλες χώρες της Ε.Ε., προς διασφάλιση της δικής τους σωματικής ακεραιότητας αλλά και αυτής των πολιτών. Η εναλλακτική σήμερα είναι να χρησιμοποιήσουν το υπηρεσιακό τους όπλο, με ό,τι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται.
Με αφορμή διάφορα περιστατικά που σημειώθηκαν το καλοκαίρι που πέρασε και έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή αστυνομικών εν ώρα καθήκοντος, ο πρόεδρος του Κλάδου Αστυνομικών της Παγκύπριας Συντεχνίας «Ισότητα», Νίκος Λοΐζίδης, έθεσε επί τάπητος το ζήτημα της τροποποίησης της κείμενης νομοθεσίας, ώστε να επιτραπεί η χρήση όπλων με ηλεκτροσόκ από αστυνομικούς για δική τους προστασία και άμυνα. Σημείωσε, δε, ότι σε αρκετές χώρες της Ε.Ε. η χρήση των εν λόγω όπλων έχει ήδη νομιμοποιηθεί για τα όργανα της τάξης.
Τελικά είναι επικίνδυνα;
Οι πιθανές επιπτώσεις από τη χρήση των όπλων με ηλεκτροσόκ στη σωματική και ψυχική υγεία των ατόμων εναντίον των οποίων χρησιμοποιούνται αποτελούν εδώ και χρόνια αντικείμενο έντονων διαφωνιών, σχετικά με το κατά πόσο παρουσιάζουν συγκεκριμένους κινδύνους για την υγεία που μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε θάνατο.
Τα όπλα με ηλεκτροσόκ προσφέρουν μια μη θανατηφόρα επιλογή έναντι των συμβατικών πυροβόλων όπλων, επιτρέποντας σε δυνάμεις ασφαλείας να αντιμετωπίζουν απειλές με μικρότερο κίνδυνο θανατηφόρας έκβασης. Οι αστυνομικοί μπορούν να ακινητοποιήσουν έναν επιτιθέμενο χωρίς να χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν το υπηρεσιακό τους όπλο. Η χρήση τους θεωρείται ως μέσο με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου για τον δράστη σε σχέση με πυροβόλο όπλο. Σε θεωρητικό επίπεδο, η σωστή χρήση συμβάλλει στη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας και στην προστασία της ζωής όλων. Αυτή είναι η μία άποψη.
Η άλλη άποψη υποστηρίζει πως τα όπλα με ηλεκτροσόκ μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και θάνατο. Αν και μελέτες έχουν καταδείξει ότι τα εν λόγω όπλα δεν παρεμβαίνουν στους βηματοδότες, ούτε προκαλούν μόνιμες επιπτώσεις σε υγιή άτομα, η πραγματική χρήση τους έχει οδηγήσει σε ορισμένες περιπτώσεις σε θανατηφόρα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, έχουν καταγραφεί περιστατικά όπου άτομα, όπως ένας Πολωνός μετανάστης στο Βανκούβερ και ένας Βραζιλιάνος τουρίστας στο Σίδνεϊ, κατέληξαν μετά από επανειλημμένη έκθεση σε τέτοιου είδους όπλα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, παράγοντες όπως η παρατεταμένη ή επαναλαμβανόμενη χρήση των συσκευών, ο σωματικός περιορισμός και προϋπάρχουσες παθήσεις υγείας συνέβαλαν στους θανάτους.
